Donnerstag, 26. Oktober 2017

Soliloquium Salodurense septimum: De monte Iura deque Caesare

Huius soliloquii pellicula in tutubulo (vulgo youtube) exhibetur.  NOLI DUBITARE PREMERE HIC! Pro erroribus mendisque, quibus ex tempore Latine loquens succubui, iam in antecessum veniam peto. Visne legere soliloquium exscriptum et quibusdam additamentis exornatum? Hac in pagella parumper maneas!



E quodam colle prope Salodurum sito prospectus Alpium exhibetur bellissimus.


Salvete omnes! Vos saluto ad hoc soliloquium. Mihi nomen est Beatus Salodurensis. Sum fautor Latinitatis Vivae, quam quidem reapse insaniam sane amabilem esse puto. Hodie denuo consilium’st quaedam referre vel potius paucula adumbrare de quodam angulo Salodurensi, qui sub quibusdam aspectibus commemoratu dignus’st.

Versor hodie in quodam colle prope Salodurum sito. Hunc locum maximi aestimo. Ingenue confitero: Hic locus bucolicus est mihi quidem reapse dilectus et carus. Nam hinc, cum ad meridiem occulos nostros dirigimus, Alpes conspicere nobis licet – ex longinquo scilicet. Procul enim cacumina Alpina nivibus perennibus et glaciebus obducta cerni possunt.

Et Alpibus superatis iam spes Italiae animum meum oblectat. Italia autem quid est dulcius, quid est suavius Italia? Ergo non mirum’st, quod hic locus pertinet ad locos mihi sane gratissimos. Hic stans cogitatione mihi depingo Romam, Neapolim necnon spiritum illum, quem redolet Sicilia!

Ideo quoque mihi optatissimus est hic locus, quia hinc mons Iura cerni potest. Dirigamus aciem oculorum nostrorum ad septentriones! Quam ob rem sophophonium nunc pedetemptim converto. Eccum, sodales, eccum montem Iuram hisce diebus vestibus autumnalibus indutum! Quidni nunc quaedam de illo monte proferam? Pertinet mons Iura Genavâ Salodurum, quod oppidulum sub monte Iura situm’st. Constat mons Iura ex nonnullis iugis, ut ita dicam, ex nonnullis catenis montanis, quae dividunt Helvetios a Francogallis.

Eccum montem Iuram, quod iugum Genavâ Salodurum pertinet!

Iurae montis mentionem iam fecit C. Iulius Caesar in commentariis suis, quorum index est «De bello Gallico». Agit Caesar primis in capitulis de rebus geographicis. Nisi vos piget, sodales, praelego nunc quendam locum ex capitulo altero primi libri depromptum. Ait Caesar de Helvetiis: «Undique loci naturâ Helvetii continentur: unâ ex parte flumine Rheno latissimo atque altissimo, qui agrum Helvetium a Germanis dividit, alterâ ex parte monte Iura altissimo, qui est inter Sequanos et Helvetios, tertiâ lacu Lemanno et flumine Rhodano, qui provinciam nostram ab Helvetiis dividit.»

Quomodo haec dicta intellegenda et enarranda sunt? Ait Caesar montem Iuram altissimum esse. Estne hocce verum? Iura est mons inter mille et mille sescenta metrorum altus. Estne autem Iura, ut ait Caesar, mons altissimus? Altissima sunt cacumina Alpina! Hac de re quis dubitaverit? Haud enim pauca cacumina Alpina altitudinem quattuor milium metrorum excedunt. Meâ quidem sententiâ Caesar errori cuidam succubuit dicens montem Iuram altissimum esse. Utcumque autem ea res sese habeat, transeamus ad graviora!

Est enim alia res, quae animum meum haud parum irritet. Ait Caesar Helvetios undique loci naturâ contineri. Et hoc quidem recte dixit. Nihilominus Caesarem in Helvetiis describendis aliquid effûgit – videlicet res gravissima: Caesar enim in agro Helvetico depingendo mentionem non fecit Alpium! Est res incredibile dictu! Imperator ille maximus et unicus, qui habebat Galliam, qui habebat ultimam Britanniam, Helvetiam meam describens Alpes praeteriit, Alpes neglexit, Alpes omnino contempsit! O di immortales! Quis hoc potest credere, quis potest pati? Oblitus est Caesar in agro Helvetico depingendo Alpium! Hanc rem ego quidem aegre fero et ingenue confiteor: Stomachor ego quidem scriptis Caesaris!

Hisce ex rebus sequitur, sodales, ut Caesari et eius scriptis non nimis fidei habeamus! Caesar fuit vir in re publica versans, fuit vir politicus qui dicitur. Et vobis, sodales, summopere suadeo, ne nimis fidei talibus viris tribuatis! – Bene! – Haec hactenus, licet restent multa dicenda.


Est enim tempus finis faciendi. Mox denuo Salodurum conveniemus ad confabulandum de rebus Salodurensibus. Tantum’st. In proximum!  Bene valete et bene curate cuticulas vestras, sodales!

Samstag, 14. Oktober 2017

Soliloquium Salodurense sextum: De duabus amphoris Hispanicis

Visne Videre pelliculam soliloquii? NOLI DUBITARE PREMERE HIC! Visne legere soliloquium exscriptum? Maneas hac in pagella!


En: Museum Archaeologicum Salodurense

Salvete omnes! Vos saluto ad hoc soliloquium. Mihi nomen est Beatus Salodurensis. Sum fautor Latinitatis Vivae, quam quidem reapse insaniam sane amabilem esse puto. Hodie denuo consilium’st quaedam referre vel potius paucula adumbrare de quodam angulo Salodurensi, qui sub quibusdam aspectibus commemoratu dignus est.
 
Oleum Hispanicum

Versor hodie in museo archaeologico Salodurensi. Et mecum attuli hanc lagoenam. Hâc lagoenâ continetur oleum Hispanicum, oleum Hispanicum videlicet optimae notae, quod quidem oleum in pantopolio quodam Salodurensi emi. 

Animum advertite ad titulum! Ecce pittacium! Ut est mos apud nos Helvetios, pittacium exaratum’st tribus linguis – nempe Theodisce, Francogallice, necnon Italice. Ego quidem valde doleo, quod titulus Raetoromanice conscriptus non est. Nam etiam sermo Raetoromanicus pertinet ad linguas Helveticas nationales quae dicuntur. Sed nunc iam a proposito meo aberrare incipio. Nolim enim hodie agere de linguis nationalibus nostris. Reveniamus ergo ad hoc oleum.


A sinistra: amphora oleo condendo serviens; a dextra: amphora garo condendo destinata

Forsan requiritis, sodales, curnam hanc lagoenam in muesum attulerim. Ad hanc quaestionem nunc respondebo. Spectate nunc hoc vas, sodales! Quid hoc est? Haec est amphora! Nonne? Est enim vas fictile duabus ansis instructum.  Haec est ansa! Ansa est manubrium, quo vas manu teneri potest. Haec amphora in Hispania fabricata’st saeculo primo post Christum natum. Reperta’st autem haec ampora ab archaeologis non procul a Saloduro, scilicet ad Bellas Aquas, ubi fuit aetate Romanorum villa rustica.

Servievabt haec amphora oleo olivae condendo.  Inde patet iam abhinc duo milia annorum nos Salodurenses oleo Hispanico in culinis nostris usos esse. Oleum, ut scitis, in culina Romanorum maximi momenti erat – ad coquendum, ad carnes assandas. Serviebat quoque, ni fallor, oleum Hispanicum lucernis Salodurensibus nutriendis. Aliis verbis: ope olei Hispanici facta’st lux in tenebris Salodurensibus, potissimum his diebus Octobribus, cum noctes in dies longiores fiunt.  

Spectate amphorae magnitudinem! Septuaginta litras capit. Quid hoc sibi vult, sodales? Haec amphora olei plena maximi ponderis erat – pondo enim pendebat ad centum chiliogrammata. Quam ob rem ad hanc amphoram transportandam duobus hominibus opus erat. Bene! Haec hactenus!

Transeamus nunc ad aliud vas! Etiam amphora, quam hic videtis, Saloduri ab archaeologis reperta’st. Etiam hoc vas figulus quidam Hispanus saeculo primo post Christum natum effecit. Serviebat hoc vas garo condendo. Garum est, ut constat, liquamen ex intestinis piscium factum. Nonne? Erat garum aetate Romanorum condimentum usitatissimum, erat garum condimentum Romanis gratissimum! Nonne?

Innotuerant officinae Hispanicae garo conficiendo destinatae, ut ita dicam ­­– nempe fabricae illae in Hispania meridionali – verbi gratia fabricae illae, quae sitae fuerunt in oppido quodam, cuius nomen est Baelo Claudia, ni fallor. Velim me emendetis, sodales Hispani, si forte fortuna has meas nugas spectatis (vel legitis)!

Quid nunc? Quid porro? Quid aliud adicere possum? Est res, quam praeterire nolo.  Tales amphorae non usurpabantur nisi semel. Quid hoc sibi vult? His vasibus, ut iam antea dixi, sive oleum sive garum ex Hispanis ad Salodurenses transportabatur. Oleo autem vel garo consumpto  – vasa vacua abiciebantur, vasa vacua delebantur. Aliis verbis: Amp-h-orae erant apud Romanos id, quod apud nos sunt conservatoriae quae dicuntur pyxides quas abicere solemus. Bene!

Reveniamus nunc iterum ad hanc lagoenam, quae pertinet ad aetatem, quae nunc est. Non possum facere, quin confitear me huius olei Hispanici magnum amatorem esse. Expertus enim dico acetaria Salodurensia sane sapidissima fieri hocce oleo Hispanico. Praeterea summopere gaudeo me non solum familiaritate et amicitiâ cum haud paucis Hispanis esse coniunctum, sed etiam hocce oleo olivae. Quam ob rem profecto gaudio maximo afficior. Bene, sodales!


Haec hactenus. Est enim tempus finis faciendi. Procul dubio mox denuo Salodurum conveniemus ad confabulandum de rebus Salodurensibus. Tantum’st. In proximum, sodales!  Bene valete!