De Platonis natalicio

Platonis opera in linguam Latinam a Marsilio Ficino  translata, 
Basileae in officina Frobeniana anno MDXLVI

Septimo mensis Novembris die Platonem natum esse eodemque die obisse Marsilius Ficinus Florentinus scripsit. Legimus in Marsilii commentario «In convivium Platonis. De amore» intitulato haec:

«Plato philosophorum pater annos unum et octuaginta aetatis natus, septimo Novembris die, quo ortus fuerat, discumbens in convivio remotis dapibus expiravit. Hoc autem convivium, quo et natalicia et anniversaria Platonis pariter continentur, prisci omnes Platonici usque ad Plotini et Porphyrii tempora quotannis instaurabant. Post vero Porphyrium mille ac ducentos annos solemnes hae dapes praetermissae fuerunt. Tandem nostris temporibus Vir clarissimus Laurentius Medices, platonicum convivium innovaturus, Franciscum Bandinum architriclinum constituit. Cum igitur septimum Novembris diem colere Bandinus instituisset, regio apparatu, in agro Charegio novem Platonicos accepit convivas: Antonium Allium, episcopum Fesulanum, Ficinum medicum, Christophorum Landinum, poetam, Bernardum Nutium, rhetorem, Tommam Bencium, Iohannem Cavalcantem familiarem nostrum, quem propter virtutem animi et egregiam indolem, heroem convivae nuncupaverunt, Marsupinos duos, Christophorum Charolumque Charoli poetae filios. Me denique nonum Bandinus esse voluit, ut Marsilio Ficino superioribus addito Musarum numerus impleretur.

Remotis dapibus Bernardus Nutius Platonis accepit librum qui Convivium, de Amore inscribitur legitque omnes Symposii huius orationes. Quibus lectis reliquos convivas oravit, ut singuli singulas orationes exponerent. Assensere omnes.»

Agedum! Consociemur cum illis viris doctis Florentinis tum vino sermonibusque operam dantes, tum studentes sapientiae! Litteris Platonicis legendis animos nostros pascamus! Ego quidem venturo septimo die mensis novembris Platonis divini memor natalem coquere placentam cereis MMXLII instructam in animo habeo. Dum opperiar, donec farinae subactae massa maturaverit, codices Platonicos evolvens urbanam legam fabulam hanc: 

«Principio tria hominum erant genera, non solum quae nunc duo, mas et femina, verum etiam tertium quoddam erat ex utrisque compositum. Cuius solum nobis restat nomen, ipsum periit. Androgynum quippe tunc erat et specie et nomine ex maris et feminae sexu commixtum...»

Placenta natalis Platoni Divino dedicata

De carnibus bubulis sive de bibliotheca Medicea Laurentiana

Florentiae in urbe paucis passibus a bibliotheca illa Medicea Laurentiana abest quidam mercatus, quo in loco holitores, lanii, lactarii, piscatores, pistores tum communes tum dulciarii res venum dant. Hic mercatus, qui a sermone Italico dicitur «mercato centrale», scatet hominibus obsonatum euntibus, hic mercatus – confiteor  – meos pascit oculos.

Coticula bubula illa Florentina

Hic mihi, utpote qui carnivorus, haec bubula coticula in craticula assanda arridet, ibi farcimen feniculum sapiens. Quidni aliquot botulos Tuscos emam? Nonne haec perna ad fumum suspensa et Parmensis dicta iucundissime sapit? Caseus quoque ille in globi formam fusus non parum me allicit.

Farcimina varia, perna illa Parmensis

Caseus in globi formam fusus

Sed, ut aiunt, non solum ventri, sed etiam menti cibis opus est. Quonam in loco animus melius alitur, nutritur, reficitur quam in bibliotheca? Ergo ambulatiunculâ factâ bibliothecam illam Mediceam Laurentianam intro.

Bibliotheca Medicea Laurentiana

«El universo (que otros llaman la Biblioteca)...» – haec vox Georgii Aloisii Borges illius poetae Rioplatensis mihi intranti percurrit animum. Unaquaeque profecto bibliotheca est universum. Hic mundus describitur, immo vero plurimi mundi aedificantur mirumque in modum finguntur ­– videlicet ludendo litteris circiter XXIII.

Plutei, qui dicuntur, codicibus omnibus ablatis

Pluteus, qui dicitur, est inventio mirabilis, quae sedendo, legendo, scribendo hominibus doctis usui erat. Insuper ille pluteus quoddam librorum repositorium erat. Qua de causa mirum non est, quod frons cuiusque plutei affecta est quodam librorum indice.

Librorum index ad plutei frontem affixus

Quanta ingenii humani monimenta nec ea quaelibet, sed eximia dumtaxat hac in bibliotheca collecta sunt! At vero codices illi Laurentiani ubi sunt? Ubi volumina? Membranae exornatae? Marce Tulli, ubi es? Cur in exilium missus es? Restant adhuc istae pittaciae libros indicantes, libri ipsi sunt ablati. Hac in codicum aula regia invenitur nec ullum volumen, nec ullus codex, nihil litterarum, omnino nihil, quod animum refocillet. Quisquis animo sitit, quisquis esurit, hoc in loco non reficitur. Bibliotheca autem libris vacua veluti animam exhalavit, est mortua, est universum inane, est quasi macellum sine carnibus. Dii meliora piis dent! Confugio ad mercatum, qui «centralis» dicitur. Totus vicissim iste locus voluptati dicatus est: pascendis scilicet oculis, naribus recreandis, stomacho delectando. Medio autem in eo mercatu exstat tamquam sol medio in systemate solari quaedam schola coquinaria.

Schola Medicea coquinaria

Vice bibliothecae Mediceae fores Mediceae scholae pulsabo coquinariae. Iam auditur ollarum crepitus, iam auditur strepitus tam patinarum quam catillorum. Qua in schola me, cum otium erit, inscribam et in loco quidem nulla in re non mirabili pariter et amabili, quippe qui sensibus omnibus subiectus sit. Hic et calida et frigida et dulcia et amara et mollia et dura percipiuntur. Iam mihi odor in nares perventurus est Florentinae carnis bubulae assatae.

Caro bubula Florentina assata ossibus ablatis

«Tecum sum totus» sive de Amore Florentino dormiente

Maritati Florentini a caeremonia nuptiali recentes

Accidit quodam die mensis Septembris praeteriti, cum Florentiae in urbe commorarer, quod Amorem sive Cupidinem illum obviam habui. Quippe illum puerum protervum, qui hominum pectoribus sagittas infigere solet, dormitantem placidaque quiete fruentem offendi.

Sed a principio exordium sumamus. Dies splendidus erat. Sol hominibus dono radios dedit autumnales. Per urbis viculos deambulans Cupidinem illum etiam in Etruria munus suum optime exsequi pergratanter animadverti. Nam maritatos a caeremoniis nuptialibus recentes atque in ponte photographo se ostendentes casu et fortuito vidi. Scilicet facere non potui, quin et ego hanc scaenam photographemate caperem.

Hac felicitatis imagine delectatus e me quaesivi, quomodo illi amantes Florentini Cupidine corda eorum incendente se invenerint. Me quoque interrogo, an sponsus ad sponsam epistulas amatorias misserit – videlicet epistulas tam ferventes, quam ardentes tabellas multas quidam Euryalus Lucretiae suae olim deferendas curavit. Legamus ergo earum epistularum primam:

«Salutarem te, Lucretia, meis scriptis, si qua mihi salutis copia foret; sed omnis tum salus, tum vitae spes meae ex te pendet. Ego te magis quam me amo, nec te puto latere meum ardorem laesi pectoris. Index tibi potuit esse vultus meus saepe lacrimis madidus, et quae vidente te emisi suspiria. Fer benigne, te precor, si me tibi aperio. Cepit me decus tuum vinctumque tenet eximia, qua omnibus praestas, venustatis gratia. Quid esset amor, antehac nescivi. Tu me Cupidinis imperio subiecisti. Pugnavi diu, fateor, violentum ut effugerem dominum, sed vicit conatus meos splendor tuus. Vicerunt oculorum radii, quibus es sole potentior. Captivus sum tuus, nec mei amplius compos sum. Tu mihi somni et cibi et potus usum abstulisti. Te dies noctesque amo; te desidero, te voco, te exspecto; de te cogito, te spero, de te me oblecto, tuus est animus, tecum sum totus. Tu me sola servare potes solaque perdere. Elige horum alterum et, quid mentis habeas, rescribe. Nec durior erga me verbis esto, quam fueras oculis, quibus me colligasti. Non peto rem grandem. Ut alloquendi te copiam habeam, postulo. Hoc tantum volunt hae litterae meae, ut, quae scribo, dicere possim coram te. Hoc si das, vivo et felix vivo; sin negas, exstinguitur cor meum, quod te magis quam me amat. Ego me tibi et tuae commendo fidei. Vale, anime mi et vitae subsidium meae.»

Quae Euryali voces re vera melle sunt dulciores. Tanta est dulcedo verborum, quibus abhinc aliquot centenos annos amatores delicias suas alliciebant, quanta adhuc his diebus in taeniolis Boolywoodensibus adhiberi solet. Sed nunc deambulationem pergamus relinquentes Euryalum, qui una cum Lucretia in illa «historia de duobus amantibus» ab Aenea Silvio Piccolomini conscripta primas partes agit, relinquentes quoque in ponte sponsam sponsumque. Eosque valere iubemus et exoptamus, ut dii amori eorum cursum dent prosperum.

Amor sagittarius, saec. II p.Chr.n

Ecce museum illum «Galleria degli Uffizi» vocitatum. Hic illum puerulum alatum deprehendimus arcum tendentem. Quam parvulus est ille puer, at tamen quam fervens animi calor quantaque mentis vis, quibus ille homines afficere solet. Neque enim pectus est, si modo carneum humanumque, quod non semel Cupidinis sentiat stimulos! Nunc ipsum quid struit, quid molitur, quem aggreditur sagittis suis?

Amor dormiens, saec. II p.Chr.n.

Sed hoc quid est? Visum videmus an ita est? Alterum Amorem offendimus et obdormientem quidem. Mirabile spectatu: Ille deus ingens ac tam violentus, ut nos mortales die noctuque perturbet, fessus placidum carpit soporem! Et hae duae papaveris capsulae, quas Cupido maniculâ sinistrâ tangit, quid sibi volunt? Papaver quidem, ni fallimur, mortem redolet. Num Amor ille somno sepultus est aeterno? Numquid Cupido obiit? At dis immortalibus immortales agimus gratias: Vivit. Bucculentum enim puerulum audimus spirantem, immo vero ore aperto stertentem.