Cicero in Caesarem

Huius disputatiunculae pellicula in tutubulo (vulgo youtube) exhibetur.  NOLI DUBITARE PREMERE HIC! Visne legere sermonem exscriptum et quibusdam additamentis exornatum? Hac in pagella parumper maneas!

Imperator ille maximus ludicrus scilicet vel playmobilianus

Salvete omnes! Cari exspectataeque huc venistis. Mihi nomen est Beatus Helvetius Salodurensis. Gaudeo vos testes esse mearum nugarum.

Hisce diebus, sodales, haud semel tantum evolvere soleo Ciceronis libros illos de officiis. Quaeritur hisce in libris, quid sit honestum, quid sit utile, quid inutile, tum quid sit ex utilibus utilius aut quid sit maxime utile. 

Ad summam, ne de singulis agam: Procul dubio hisce in libris de officiis Marcus Tullius magna spectat. Tam gravibus de quaestionibus confabulari vires meas excedit, excedit vires ingenii mei. Nihilominus ex Marci Tulli libris, qui de officiis inscribuntur, rem unam reliquis omissis excerpturus sum. 

Eccum inspicatis, sodales, hunc virum laurea coronatum! Quis est, sodales? Est C. Iulius Caesar – scilicet Caesar ludicrus vel playmobilianus, quod quidem oblectamentum puerorum filiolus meus mihi commodavit, ut ille imperator maximus hac in pellicula in scaenam prodiret.  

Forsan nunc requiritis, quas quidem partes Caius ille in Marci Tulli libris de officiis agat. Hac de re, nisi piget, nunc paululum confabulor. Caesare occiso – id est: post Idus Martias – Cicero libros tres de officiis exaravit, quae quidem scripta redolent Caesaris odium, odium erga Caesarem. Caesaris enim dominatus fuit in causa, cur Cicero de foro decedere et se ad philosophia referre cogeretur. At vero Cicero - quamvis philosophus -  non facere potuit, quin de Caesare scriberet. Caesarem fuisse tyrannum, Caesaem fuisse virum cupidum imperandi quis ignorat? Quis ignorat in Caesare fuisse appetitionem principatûs? Cicero nunc hisce in libris Caesaris animum depingit adhibens scilicet colores nigerrimos. Legitur in extremo libro altero de officiis quaedam sententia, quae animum meum haud parum allicit: 

«Tanta in eo (sc. Caesare) peccandi libido fuit, ut hoc ipsum eum delectaret peccare, etiam si causa non esset.» (Cic. De off. II 84)

Quid hoc sibi vult, sodales? Incipiamus a verbo peccandi. Peccare quid sibi vult peccare? Peccare significat contra leges vel contra officia agere. Nonne? At vero multum interest, utrum cuiuslibet utilitatis causâ scelus aliquod committam an scelus committam animi causa, voluptatis causa, libidinis causa. Exhibet nobis, ni fallor, Cicero Caesarem ut tyrannum, qui morales quae dicuntur leges flocci non facit. Aliis verbis:  Ait Cicero Caesarem fuisse malum eâque ex malitiâ insuper nonnihil voluptatis cepisse. Licet fuerit Caesar vir doctissimus nec minus ingeniosus, vir bonus non fuit, si Marco Tullio fidem tribuimus. Virtutis indoles in Gaio non fuit, si Ciceroni fidem tribuimus. 

Sodales, utrum Cicero Caesaris naturam his dictis recte depinxerit necne, ego quidem iudicare non audeo. Utique sunt verba gravissima, quibus Cicero in Caesarem invectus est. 

Bene. Haec hactenus. Licet restent permulta dicenda de Gaio illo et de Marco Tullio. Est tempus finis faciendi. Bene valete!